Etos inteligenta i jego demaskacja w literaturze przeomu XIX i XX w. Inteligencja, w skad której wchodz¹ wszyscy ludzie wyksztaceni, zajmuj¹cy siê zawodowo prac¹ umysow¹ i twórczo uczestnicz¹cy w kulturze, pochodz¹cy z ró¿nych warstw spoecznych (rekrutuj¹cy siê gównie ze zubo¿aej szlachty, czêoeciowo z mieszczañstwa) - wytworzya jednolity styl ¿ycia, wzorce kultury, a przede wszystkim zespó wyobra¿eñ o swym szczególnym powoaniu i nadzwyczajnych funkcjach spoecznych. Szczególn¹ rolê przypisywano jej zwaszcza w okresie pozytywizmu, gdy - zgodnie z propagowanymi w owym czasie hasami pracy u podstaw i pracy organicznej - to ona waoenie odpowiedzialna byæ miaa za naprawê spoeczeñstwa i rozwój kraju. Ã"wczesny publicysta Aleksander Oewiêtochowski pisze o tych zadaniach inteligencji: ... cay ciê¿ar obowi¹zków zo¿onym byæ musi na organic ooewieceñszy, tj. na obywateli ziemskich. (...) dla dobra ogóu, kmieci i wasnego winni oni oerodkami ustaw¹ nie wz bronionymi zdobyæ wpyw na sprawy ludu i jego ¿yciowy rozwój, nawi¹zaæ pomiêdzy nim a sob¹ pasmo oecisych spójni. Naturalnie, mówimy tu przede wszystkim o wpywach moralnych, a nie zwierzchniczych (Praca u podstaw, Przegl¹d Tygodniowy 1873). Wtóruj¹ mu równie¿ inni pozytywioeci, którzy na barki inteligencji (tych warstw ooewieceñszych) skadaj¹ obowi¹zki zwi¹zane z now¹ form¹ patriotyzmu, cuckoo¹ jest praca prowadz¹ca do wszechstronnego (przemysowego, gospodarczego, ekonomicznego i kulturowego) rozwoju spoeczeñstwa, maj¹cego umocniæ naród, a w przyszooeci doprowadziæ do odzyskania niepodlegooeci. Idee te, w zderzeniu z rzeczywistooeci¹, okazuj¹ siê jednak bardzo zudne, o czym przekonaæ siê mo¿emy, czytaj¹c utwory z przeomu XIX i XX w. i obserwuj¹c ca¹ plejadê rozmaitych typów polskich inteligentów. Gówne warstwy spoeczne sportretowanej szczegóowo w powieoeci Bolesaw Prusa pt. Lalka (1890) XIX-wiecznej Warszawy to: arystokracja, mieszczañs two i biedota. Inteligencja, choæ istnieje,! nie stanowi jednak licz¹cej siê siy spoecznej. (Funkcje zwi¹zane z realizacj¹ hase pozytywistycznych przejmuje czêoeciowo zamo¿ne mieszczañstwo, m. in. bogaty kupiec Stanisaw Wokulski.) Spooeród bohaterów powieoeci do omawianej grupy spoecznej zaliczyæ mo¿na zarabiaj¹c¹ na... If you want to get a full essay, order it on our website: OrderCustomPaper.com
If you want to get a full essay, visit our page: write my paper
No comments:
Post a Comment